[column] LS Kiezen tussen Europapa of Het Dorp

De meeste Nederlanders beseffen drommels goed dat de Europese Unie voor ons kleine landje verrekte belangrijk is. De EU heeft ons veel gebracht, meer handel, meer welvaart, veiligheid en vanaf het prille begin in 1950 vooral vrede. Maar het is ook een log bureaucratisch lichaam waar wetgeving, waaraan ook Nederland zich moet houden,  zich ook tegen onze eigen belangen keert. Voor het oplossen van het immigratieprobleem heeft de nieuwe coalitie bijvoorbeeld strenge plannetjes bedacht, maar zonder europese instemming gaat dat niet lukken.

Zo is er ook veel niet Europees geregeld. Burgemeester Bruls maakte zich afgelopen zaterdag  behoorlijk kwaad over Extinction Rebellion die urenlang De Oversteek blokkeerde. Volgens hem en vele anderen maken ze misbruik van het demonstratierecht en zijn dit ontwrichtende acties. Actievoerders worden hiervoor door rechters niet veroordeeld, omdat die het recht op demonstreren belangrijker vinden.

Was Bruls burgemeester van een Duitse stad geweest, dan zou dat wel gebeurd zijn. De rechters hebben daar voor dit soort acties al vrij hoge straffen uitgedeeld. Ook in Duitsland geldt de vrijheid van demonstreren, maar niet als er geweld gebruikt wordt en de demonstranten het hele verkeer ontwrichten.

Maar de voordelen van Europa zijn groter dan de nadelen en praktisch geen enkele partij wil nog een Nexit. Dus doen ze allemaal mee aan de verkiezingen en dienden ze heel optimistisch kandidatenlijsten in met wel 50 kandidaten. Het Europees Parlement dat nu gekozen wordt telt 720 zetels, waarvan er 31 voor Nederland zijn. Het aantal zetels per land is afhankelijk van het aantal inwoners. Kiezers laten zich vooral leiden door onderwerpen die in het eigen land belangrijk zijn. Voor de hele Europese Unie zijn immigratie, klimaat en defensie de drie belangrijkste en dan komt er per land nog een hele trits bij.

In elk land wordt er op eigen landelijke partijen gestemd. Dan wordt eerst de kiesdeler berekend, het aantal stemmen dat een partij nodig heeft om één zetel te krijgen: het totaal aantal uitgebrachte geldige stemmen gedeeld door het aantal zetels. Het totale aantal Nederlandse zetels in het Europees Parlement is 31. Voor de Tweede Kamer zijn dat er 150. Voor elke keer dat je de kiesdeler haalt krijg je één zetel. Je moet dus als partij veel meer stemmen binnenhalen voor één zetel in het Europees Parlement dan voor één zetel in de Tweede Kamer.

Voor Nederlandse politieke partijen zijn de verkiezingen van morgen vooral een eerste officiële peiling over hoe zij het nu doen; bij PVV, VVD, NSC en BBB over het tot nu toe bereikte tijdens de formatieonderhandelingen, bij de rest over de manier waarop zij oppositie voeren.
In de peilingen gaat de PVV voorop, op de voet gevolgd door GroenLinks/PvdA.

Dat wil nog niet zeggen dat zij in het Europees Parlement veel te vertellen krijgen, want daar sluiten zich zij aan bij de fractie van Europese zusterpartijen. Niet alle rechtse partijen in Europa willen de club van Wilders erbij en de partij van Timmermans splitst zich dan weer in tweeën bij de Europese Socialisten en bij de Europese Groenen die het onderling ook niet altijd met elkaar eens zijn.

Snapt u het nog? Ik snap wel dat daarom de belangstelling voor de Europese verkiezingen niet zo groot is. Bij de vorige ging slechts 41,8 procent naar de stembus en als morgen de 50 gehaald wordt is dat uitzonderlijk hoog.
Ondertussen wordt er door de vier formerende partijen onder leiding van formateur Richard van Zwol en de beoogde minister president Dick Schoof gesteggeld over de verdeling van de ministeries en de poppetjes die minister of staatssecretaris mogen worden.

De grote vraag daarbij is of Wilders wel over voldoende capabele bestuurders beschikt. Hij is het enige lid van de PVV en alle gekozen volksvertegenwoordigers van zijn partij zijn niet meer dan marionetten waarbij hij alleen aan de touwtjes trekt.
Tijdens de formatie moest hij bij gebrek aan formateurs van eigen huize  een beroep doen op bestuurders van andere partijen die het klappen van de formatiezweep kenden. Ook benaderde hij mogelijke kandidaten uit andere partijen om minister president te worden: Plasterk, Putters en met succes Schoof. De PvdA constateerde tandenknarsend dat zij alle drie hun roots in die partij hebben. Plasterk en Putters zijn nog steeds lid. Schoof bedankte in 2021 als lid `omdat hij zich niet meer verwant voelde met deze partij.` Uit Plasterks columns in de Telegraaf blijkt eigenlijk hetzelfde.

Plasterk en Schoof zijn niet de enigen die het niet meer zien zitten in het PvdA-nest. Heel wat generatiegenoten herkennen de idealen van hun oude PvdA niet meer, die brede volkspartij van arbeiders, middenklasse en vooruitstrevende intellectuelen. Onder Drees en Den Uyl wist zij veel voor elkaar te krijgen; sociale voorzieningen, toegankelijkheid van het middelbaar en hoger onderwijs voor kinderen uit arbeidersgezinnen en de middengroepen. Kortom: een `eerlijkere verdeling van kennis, inkomen en macht`.
Maar sinds Kok in 1995 `de ideologische veren` van de PvdA afschudde en er geen nieuwe voor terug kreeg, heeft de partij zich vervreemd van de traditionele achterban. Denk aan het `kwartje van Kok`, kortingen op de uitkeringen en het afschaffen van de studiefinanciering.   

In de ogen van een groot deel van de traditionele achterban is de PvdA niet meer de hoeder van beginselen waarop je kunt vertrouwen als het gaat om de belangrijke zaken van het leven: werk, inkomen, zorg, huisvesting, onderwijs en veiligheid. En waarom zou je je stem geven aan een partij door wie je je in de steek gelaten voelt?
Een voormalig PvdA-stemmer: `Arrogantie viert onder zowel landelijke als plaatselijke politici hoogtij. Er wordt niet meer mét mensen gesproken, alleen nog maar over mensen.`

Van de oude volkspartij PvdA is niet meer veel over. De leden die overblijven passen heel goed bij Groen Links. Vandaar de voorgenomen fusie. Maar vinden de kiezers dat ook? Past Nijmegen-Oost wel bij Hatert?

Ondertussen heeft Wilders bekwame bestuurders met ervaring nodig.
Bij de PvdA en het CDA zijn er een hoop overtollig geworden en zoeken naar een functie elders. Geert heeft ze voor het uitzoeken.

Carolus

Meer columns lezen van Carolus? Lees hier de voorgaande column.

---

Dit bericht delen: