.gif)
[Column] LS Zetelroof
Carolus
19 mei 2021
Onze kat ligt weer eens te ronken in mijn stoel. 'Wegwezen, dit is zetelroof', roep ik. De kat ontwaakt uit dromenland en kijkt mij minachtend aan. Ik duw hem weg. 'Nou wegwezen en ga je zelf maar opnieuw uitvinden!' Het beest gromt wat, kromt zijn rug en nestelt zich vervolgens in de kussens op de bank.
Na het opstappen van Wybren van Haga en twee andere paladijnen van Thierry Baudet, staat zetelroof weer volop in de belangstelling. Eerder deed Liane den Haan dat al bij Vijftig Plus. En dat amper twee maanden na de verkiezingen. De kiezer voelt zich bedrogen. Bij Forum en Vijftig Plus is opstappen aan de orde van de dag en verwachten we eigenlijk niet anders. Zo verloor Forum voor Democratie in de afgelopen jaren al meer dan 70 volksvertegenwoordigers in de Eerste en Tweede Kamer, Provinciale Staten en gemeenteraden. Of dit nou komt door onvrede over de ondoorgrondelijke stappen van ‘De Grote Leider’, ordinaire ruzies of voortschrijdend inzicht laat ik maar even in het midden. Wat steekt is dat ze allemaal blijven zitten als ‘onafhankelijk kamerlid’, of zich zelfs bij een andere partij aansluiten en hun salaris van minimaal 117.000 Euro, nog zonder extra toelagen en een riante onkostenvergoeding, blijven opstrijken.
Het beeld van ordinaire zakkenvullerij wordt daardoor alleen maar groter. Het toch al niet zo grote vertrouwen in de politiek krijgt er weer eens een gevoelige deuk bij. De kiezer voelt zich bedrogen; op potentiële weglopers heb je niet gestemd, wel op een partij waarin je vertrouwen hebt. Kan dit allemaal zo maar, vraagt menigeen zich af. Jawel, dat kan zo maar! Alhoewel je alleen maar via een politieke partij gekozen kunt worden, ben je volgens ons staatsrecht geen partijkoelie, maar op persoonlijke titel als volksvertegenwoordiger benoemd namens en voor alle Nederlanders. Pleeg je zetelroof, dan kun je dus gewoon blijven zitten; de zetel is immers niet van de partij maar van de gekozen politicus.
Honderden staatsrechtgeleerden hebben zich over deze constructie gebogen en daar lange wetenschappelijke verhandelingen over gepubliceerd. Tot veranderingen heeft het tot de dag van vandaag niet geleid.
Zetelroof leidt ook tot verdergaande versnippering. Na de verkiezingen telde de Tweede Kamer 17 fracties. Nu zijn dat er al 18 en zullen er ongetwijfeld nog een paar bijkomen. Elke fractie heeft spreektijd en kan eigen moties indienen. Over Forum wordt nu gezegd dat de afsplitsing van Van Haga doelbewust is om op die manier aan dubbele spreektijd te komen. Tel daarbij de eerdere Forumafsplitsers van JA21 op en Thierry lacht zich helemaal krom. Debatten duren nu al nachtenlang. Politici blijven hangen in navelstaren, wederzijdse uitsluitingen en eindeloze herhalingen. Ze komen geen steek verder. Nederland heeft er meer dan genoeg van; er is dringend werk aan de winkel.
Lange tijd waren twee, hooguit drie partijen die met elkaar wilden samenwerken voldoende om aan een Kamermeerderheid te komen. Nu zijn er al minstens vier nodig. En de wil om überhaupt samen te werken is steeds verder zoek.
Versnippering kun je tegengaan door het instellen van een kiesdrempel. Zoals bijvoorbeeld in Duitsland: eerst als partij 5% van het totaal geldig aantal uitgebrachte stemmen binnenhalen voordat je mee mag doen. Zo houd je alleen de grotere partijen binnen boord. In de huidige Tweede Kamer zouden er dan zo maar 10 partijen verdwijnen. Je kunt ook de kiesdrempel lager leggen. Dan vallen alleen de kleintjes af. Maar ja, zo gaan er wel een hele hoop stemmen verloren en niet alle meningen worden gehoord. Het spreekt voor zich dat de geleerden het over het invoeren van een kiesdrempel ook niet eens zijn. Volgens opiniepeilingen is een meerderheid van de bevolking dat trouwens wel!
We zullen dus nog lange tijd door moeten met zetelroof en versnippering. Ook in Nijmegen. In de lopende raadsperiode is er geen zetelroof geweest, maar in de vorige rommelde het behoorlijk bij het CDA, de Verenigde Seniorenpartij, Groen Links, de VVD en de PvdA. De gemeenteraad telt 39 leden en nu al 11 partijen, waarvan 3 éénmansfracties. Het wordt straks dringen geblazen als Volt, Bij1 en Denk aan de gemeenteraadsverkiezingen meedoen. Hoe houdt Hubert Bruls orde in zo’n kippenhok?
Lisa Westerveld, ooit gemeenteraadslid voor Groen Links en nu voor de tweede keer met voorkeurstemmen in de Tweede Kamer herkozen, sprak afgelopen zondag in de interviewreeks ‘Liefde voor Nijmegen’ lovende woorden: ‘Nijmegen is een open en warme stad. De stad ontvangt je gewoon.’ Klopt helemaal en van die gastvrijheid maken de nieuwkomers graag gebruik.
Of haar Groen Links daar zo blij mee is, valt nog te bezien. De partij verloor al flink bij de Tweede Kamerverkiezingen. Veel kiezers vinden Groen Links te dogmatisch en te radicaal. De achterban is hopeloos verdeeld over eventuele regeringsdeelname aan een nieuw kabinet Rutte. Dat zal hoe dan ook leiden tot grote teleurstelling bij een deel van de aanhang. In iets mindere mate geldt dat laatste trouwens ook voor D66.
Nieuwkomer Volt deed het in alle studentensteden goed. In Nijmegen haalde deze partij vanuit het niets 5.1%. Volt profiteert van de ontevredenheid over Groen Links en D66. Het is een partij van en voor jonge mensen en draagt geen negatieve bagage uit het verleden mee. Het is vooral een Pan-Europese partij, waarbij al het heil uit Brussel moet komen. Volt Nederland is slechts een landelijk filiaal; afwijken van de Europese doctrine kan eigenlijk niet.
Of die afstand voor Nijmegen goed zal uitpakken moeten we nog maar afwachten. Onder onze studenten zijn er ongetwijfeld genoeg kandidaten die via een tijdelijk Nijmeegs perron snel willen doorstromen naar de Haagse eindbestemming.
Momenteel krijgen de Nijmeegse coalitiepartijen Groen Links, D66 en SP steeds meer kritiek. Er wordt te weinig rekening gehouden met de wensen van grote groepen burgers. Wethouders wordt een ‘regentencultuur’ verweten. Vooral Harriët Tiemens moet het met haar ‘klimaatdrammerij’ ontgelden. Het wordt spannend volgend jaar.
Spannend wordt het morgen ook in de Goffert als, eindelijk weer voor publiek, NEC tegen Roda JC uitkomt. Misschien komt de eredivisie weer een stap dichterbij. Als je echt iets spannends zoekt, kun je ook terecht bij onze nieuwbakken sekswerker Jacques Splinter. Ga je dan te voet, per fiets, of met de bus? Ik zou voor alle zekerheid geen Uber bestellen. Daar zijn er nog te weinig van.
Onze kat komt mij kopjes geven. Rancuneus is hij niet. Er is geen sprake van spijt, zelfreflectie, of nieuwe inzichten. Hij kán zichzelf niet opnieuw uitvinden. Zit toch in de aard van het beestje. Zonder permanente aandacht, een volle bak voer en zetelroof van mijn stoel kan hij na al die jaren echt niet meer.
Carolus
Meer columns van Carolus lezen? Lees hier de voorgaande column.
Luister hier de column als podcast.
Het beeld van ordinaire zakkenvullerij wordt daardoor alleen maar groter. Het toch al niet zo grote vertrouwen in de politiek krijgt er weer eens een gevoelige deuk bij. De kiezer voelt zich bedrogen; op potentiële weglopers heb je niet gestemd, wel op een partij waarin je vertrouwen hebt. Kan dit allemaal zo maar, vraagt menigeen zich af. Jawel, dat kan zo maar! Alhoewel je alleen maar via een politieke partij gekozen kunt worden, ben je volgens ons staatsrecht geen partijkoelie, maar op persoonlijke titel als volksvertegenwoordiger benoemd namens en voor alle Nederlanders. Pleeg je zetelroof, dan kun je dus gewoon blijven zitten; de zetel is immers niet van de partij maar van de gekozen politicus.
Honderden staatsrechtgeleerden hebben zich over deze constructie gebogen en daar lange wetenschappelijke verhandelingen over gepubliceerd. Tot veranderingen heeft het tot de dag van vandaag niet geleid.
Zetelroof leidt ook tot verdergaande versnippering. Na de verkiezingen telde de Tweede Kamer 17 fracties. Nu zijn dat er al 18 en zullen er ongetwijfeld nog een paar bijkomen. Elke fractie heeft spreektijd en kan eigen moties indienen. Over Forum wordt nu gezegd dat de afsplitsing van Van Haga doelbewust is om op die manier aan dubbele spreektijd te komen. Tel daarbij de eerdere Forumafsplitsers van JA21 op en Thierry lacht zich helemaal krom. Debatten duren nu al nachtenlang. Politici blijven hangen in navelstaren, wederzijdse uitsluitingen en eindeloze herhalingen. Ze komen geen steek verder. Nederland heeft er meer dan genoeg van; er is dringend werk aan de winkel.
Lange tijd waren twee, hooguit drie partijen die met elkaar wilden samenwerken voldoende om aan een Kamermeerderheid te komen. Nu zijn er al minstens vier nodig. En de wil om überhaupt samen te werken is steeds verder zoek.
Versnippering kun je tegengaan door het instellen van een kiesdrempel. Zoals bijvoorbeeld in Duitsland: eerst als partij 5% van het totaal geldig aantal uitgebrachte stemmen binnenhalen voordat je mee mag doen. Zo houd je alleen de grotere partijen binnen boord. In de huidige Tweede Kamer zouden er dan zo maar 10 partijen verdwijnen. Je kunt ook de kiesdrempel lager leggen. Dan vallen alleen de kleintjes af. Maar ja, zo gaan er wel een hele hoop stemmen verloren en niet alle meningen worden gehoord. Het spreekt voor zich dat de geleerden het over het invoeren van een kiesdrempel ook niet eens zijn. Volgens opiniepeilingen is een meerderheid van de bevolking dat trouwens wel!
We zullen dus nog lange tijd door moeten met zetelroof en versnippering. Ook in Nijmegen. In de lopende raadsperiode is er geen zetelroof geweest, maar in de vorige rommelde het behoorlijk bij het CDA, de Verenigde Seniorenpartij, Groen Links, de VVD en de PvdA. De gemeenteraad telt 39 leden en nu al 11 partijen, waarvan 3 éénmansfracties. Het wordt straks dringen geblazen als Volt, Bij1 en Denk aan de gemeenteraadsverkiezingen meedoen. Hoe houdt Hubert Bruls orde in zo’n kippenhok?
Lisa Westerveld, ooit gemeenteraadslid voor Groen Links en nu voor de tweede keer met voorkeurstemmen in de Tweede Kamer herkozen, sprak afgelopen zondag in de interviewreeks ‘Liefde voor Nijmegen’ lovende woorden: ‘Nijmegen is een open en warme stad. De stad ontvangt je gewoon.’ Klopt helemaal en van die gastvrijheid maken de nieuwkomers graag gebruik.
Of haar Groen Links daar zo blij mee is, valt nog te bezien. De partij verloor al flink bij de Tweede Kamerverkiezingen. Veel kiezers vinden Groen Links te dogmatisch en te radicaal. De achterban is hopeloos verdeeld over eventuele regeringsdeelname aan een nieuw kabinet Rutte. Dat zal hoe dan ook leiden tot grote teleurstelling bij een deel van de aanhang. In iets mindere mate geldt dat laatste trouwens ook voor D66.
Nieuwkomer Volt deed het in alle studentensteden goed. In Nijmegen haalde deze partij vanuit het niets 5.1%. Volt profiteert van de ontevredenheid over Groen Links en D66. Het is een partij van en voor jonge mensen en draagt geen negatieve bagage uit het verleden mee. Het is vooral een Pan-Europese partij, waarbij al het heil uit Brussel moet komen. Volt Nederland is slechts een landelijk filiaal; afwijken van de Europese doctrine kan eigenlijk niet.
Of die afstand voor Nijmegen goed zal uitpakken moeten we nog maar afwachten. Onder onze studenten zijn er ongetwijfeld genoeg kandidaten die via een tijdelijk Nijmeegs perron snel willen doorstromen naar de Haagse eindbestemming.
Momenteel krijgen de Nijmeegse coalitiepartijen Groen Links, D66 en SP steeds meer kritiek. Er wordt te weinig rekening gehouden met de wensen van grote groepen burgers. Wethouders wordt een ‘regentencultuur’ verweten. Vooral Harriët Tiemens moet het met haar ‘klimaatdrammerij’ ontgelden. Het wordt spannend volgend jaar.
Spannend wordt het morgen ook in de Goffert als, eindelijk weer voor publiek, NEC tegen Roda JC uitkomt. Misschien komt de eredivisie weer een stap dichterbij. Als je echt iets spannends zoekt, kun je ook terecht bij onze nieuwbakken sekswerker Jacques Splinter. Ga je dan te voet, per fiets, of met de bus? Ik zou voor alle zekerheid geen Uber bestellen. Daar zijn er nog te weinig van.
Onze kat komt mij kopjes geven. Rancuneus is hij niet. Er is geen sprake van spijt, zelfreflectie, of nieuwe inzichten. Hij kán zichzelf niet opnieuw uitvinden. Zit toch in de aard van het beestje. Zonder permanente aandacht, een volle bak voer en zetelroof van mijn stoel kan hij na al die jaren echt niet meer.
Carolus
Meer columns van Carolus lezen? Lees hier de voorgaande column.
Luister hier de column als podcast.
Dit bericht delen:
Advertenties
