Concertgebouw de Vereeniging 1915-2015 centraal in nieuw boek

Van onze redactie
20 november 2015
Een podium met allure en ambitie: dat kreeg Nijmegen 100 jaar geleden met de opening van Concertgebouw De Vereeniging.
Hoe dit gebouw gebruikt werd, staat centraal in het boek ‘Horen, Zien, Beleven: Concertgebouw de Vereeniging 1915-2015’. Het Gelders Orkest en het Concertgebouworkest uit Amsterdam traden hier met regelmaat op, naast internationale kamermuziekensembles en gerenommeerde toneelgroepen. Vanaf de jaren twintig maakten ook jazz en film hun entree. De Grote Zaal, Nijmeegs eerste mega-bioscoop, bleef bestaan tot 1962. Bij grote stadsvieringen, bij koninklijke bezoeken en herdenkingen was het gebouw dè ontvangstzaal van Nijmegen. Ook carnaval en ijsshows vonden er een plek, naast sportpresentaties en modeshows. Jarenlang was de tuin het startpunt van de Vierdaagse. De gemeente en de universiteit werden vaste gebruikers.    
     
Imposant concertgebouw

Dit imposante concertgebouw, een initiatief van particulieren en de gemeente, paste bij de ambitie van Nijmegen verder te groeien na de stadsuitbreiding. Het jonge Keizer Karelplein moest het hart van het nieuwe Nijmegen worden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog bleef De Vereeniging wonder boven wonder gespaard, maar de omgeving werd zwaar getroffen. Het ooit zo kalme Keizer Karel-plein groeide uit tot een druk verkeersplein. En daar verrees in 1961 een nieuwe schouwburg, die feitelijk een afsplitsing was van De Vereeniging. Ondanks deze ingrijpende gebeurtenissen bleef De Vereeniging overeind.  

Het culturele leven in Nijmegen kreeg vanaf het begin van de twintigste eeuw vleugels, mede dankzij De Vereeniging. Dirigent van het Amsterdamse Concertgebouw Willem Mengelberg vervulde een aanjagersrol bij het ontstaan van dit gebouw. Verrassend, gezien de protestant-liberale achtergrond van de oprichters van De Vereeniging,  is de officiële opening hier van de Katholieke Universiteit in 1923. Studenten uit het corps Carolus Magnus – een jeugdige katholieke elite dus - vierden er hun feestelijke gala’s. Tijdens de malaise van eind jaren dertig maakte De Vereeniging een opmerkelijke bloeiperiode door, die afgebroken werd door de oorlog.  Eind jaren zeventig bracht een nieuwe studentengeneratie reuring in het voorname gebouw met een golf van popconcerten.

Cultureel icoon

Het boek ‘Horen, Zien, Beleven: Concertgebouw de Vereeniging 1915-2015’ maakt De Vereeniging als cultureel icoon zichtbaar aan de hand van tientallen bijzondere optredens: van Arthur Rubinstein tot Philip Glass, van Nina Hagen tot André Rieu. Geheel nieuwe bronnen werden gebruikt: particulieren stelden unieke concertprogramma’s ter beschikking.  Uit recent ontsloten privé-archieven kwamen foto’s, brochures en andere documenten. YouTube bleek een verrassende bron voor De Vereeniging als bioscoop.

Het eerste exemplaar zal overhandigd worden aan burgemeester Bruls op zondag 22 november tijdens een feestconcert van De Vrienden in de Grote Zaal van De Vereeniging.

Dit bericht delen:

Advertenties