Peters Peinzels (7): 'IJdelheid en idealen'

Van onze redactie
5 november 2025

We hebben wel een schouderklopje verdiend: weken lang werden we bestookt met filmpjes, radioboodschappen, in het wild rondlopende politici op zoek naar kiezers en camera’s. En we hebben het overleefd.

Een groot deel van de verkiezingscampagne kon ik gelukkig van een zeer grote afstand volgen. Vanonder de palmbomen op Sulawesi kwam het toch allemaal wat anders over. Wat gefilterd en dat stemde ook wat milder. Zo liep ik geen enkel risico om op de markt daar een lijsttrekker in een felgekleurd jasje tegen het lijf te lopen; geen stapels flyers die ik dan weer discreet in de eerste de beste prullenbak moest proberen weg te moffelen. En de debatten volgde ik via de klassieke media, meestal een dag later. Ook dat werkte heel goed. Haal de hijgerigheid er vanaf en je houdt mensen over die uiteindelijk iets voor dit land willen bereiken, veranderen of juist niet.

Ik mocht in Makassar in gesprek met een aantal studenten politieke wetenschappen en uiteraard ging het daar ook over onze verkiezingen en de drijfveren van de kandidaten voor het parlement. Op de vraag wat onze parlementariërs drijft antwoordde ik dat dat een mengsel van ijdelheid en idealen is, waarbij de exacte verhouding nogal kan wisselen. Maar ik ben er, ondanks alles nog altijd van overtuigd dat de meeste politici die hondenbaan niet kiezen om de eigen zakken te vullen.

De verbazing onder de studenten was groot: maar ze willen toch gewoon zakelijke belangen behartigen? In Indonesië zijn politici zonder een eigen bedrijf net zo zeldzaam als een vegetarische BBB-er in Nederland. Dat ze hun positie gebruiken voor zelfverrijking wordt vrij normaal gevonden. Toch zijn er daar ook grenzen.
Een paar maanden geleden kwam de president Prabowo, een schoonzoon van Soeharto, met een wetsvoorstel om de vergoedingen voor parlementariërs flink te verhogen; en dat terwijl de werkloosheid onder jongeren stijgt en het gemiddeld inkomen niet. De vlam sloeg in de pan. En toen enkele politici ook nog hardop zeiden dat de demonstranten niet zo moesten zeuren, waren de rapen gaar: die politici kregen massaal bezoek thuis, hun auto’s werden vernield, hun woningen overhoop gehaald en al snel moest Prabowo inbinden. Zo kan democratie ook werken. Ik geef toe: het is een vrij basale manier van participatie en misschien niet toepasbaar in Nederland.

Ondanks de afstand vroeg ik me af en toe af waar we naar aan het kijken waren: debatjes over de afstand tussen de woning van Timmermans en een azc; over op straat biddende moslims; over wie het met wie wil doen en waarom wel of niet. Terwijl we toch echt grotere problemen hebben dan dat. Tot bekend werd dat twee PVV-kamerleden al jarenlang AI filmpjes en foto’s blijken te maken over vooral Frans Timmermans. Toen viel het kwartje wel: Terwijl we dachten dat we een regering hadden, zou het me niet verbazen als ook daar alleen maar AI achter zit, hoewel het woord 'intelligentie' niet helemaal van toepassing was op dat kabinet. Maar het verklaart dat we een minister hadden die de asielinstroom dacht op te lossen met een bordje bij het aanmeldcentrum en met het weigeren van een lintje voor enkele vrijwilligers; en dat we een minister hadden die het stikstofprobleem dacht op te lossen door het te negeren; en dat we een premier hadden die dacht dat hij minister-president was.

Afijn: de debatten zijn gevoerd, alle denkbare en ondenkbare meningen zijn uitgewisseld en nu gaat het om het echie: hoe slagen de partijen er in om samen te werken? Want dat is uiteindelijk de ultieme test van onze democratie: we kunnen wel allemaal grote meningen hebben en rond toeteren, maar uiteindelijk is de vaardigheid om samen te werken nog net iets belangrijker.


Dit bericht delen:

Advertenties