[column] LS 'Vandaag is het jouw beurt'
Vandaag is de dag dat alle gevoelens van teleurstelling, boosheid, angst, woede, hoop en vertrouwen van miljoenen burgers worden samengeperst in die ene rode stip op het stembiljet.
Ben je al geweest? Heb je jouw stem al afgegeven? Zit je vanavond in spanning voor de buis op de uitslagen te wachten? Ben je na afloop teleurgesteld of blij verrast? Rond middernacht weten we al iets meer.
Als je de Nederlandse nationaliteit hebt en18 jaar bent dan heb je op je woonadres een oproep gekregen om vandaag je stem uit te brengen voor de Tweede Kamerverkiezingen. Je moet trouwens wel een vast woonadres hebben! Je gaat naar een stembureau en je krijgt op vertoon van je oproep en je legitimatiebewijs - dat overigens vijf jaar verlopen mag zijn - een stembiljet ter grootte van een halve rol behangpapier. Je kleurt met het rode potlood het hokje voor jouw favoriete kandidaat van jouw favoriete partij in. Je mag trouwens maar één hokje inkleuren! Je mag het formulier best verder versieren met vlindertjes en sterretjes, maar zet er nóóit je naam of verwijzing naar je naam op, want dan is je stem ongeldig. Het beste kun je dus al je creatieve neigingen bij het stemmen onderdrukken.
Als je een hekel hebt aan rood en je eigen blauwe, groene of pimpelpaarse pen gebruikt dan is je stem ongeldig. Als je denkt ‘ze bekijken het maar, of je nou door de hond of de kat gebeten wordt, het maakt voor mij niet uit’ en je biljet blanco in de bus kiepert, telt je stem ook niet mee.
Er zijn trouwens heel wat mensen die helemaal niet gaan stemmen en denken dat hun stem dan automatisch naar de grootste partij gaat. Niet dus! Die stem telt dan echt helemaal niet en nergens voor mee. Zonde!
Hoeveel zetels een partij krijgt wordt alleen bepaald door de Kiesdeler. Dat is het aantal geldig uitgebrachte stemmen gedeeld door 150, het aantal leden van onze Tweede Kamer.
Als je jouw bolletje rood hebt ingekleurd, vouw je het behangpapier weer samen en deponeer je het in de afgesloten stembus. Het siert je als je met een simpel knikje de leden van het stembureau bedankt. Het zijn immers overwegend vrijwilligers die dit feestje van de democtatie mogelijk maken. Na sluiting van het stembureau wordt er door die vrijwilligers ijverig geteld en geturfd. Als je bang bent voor gesjoemel mag je daar overigens best bij zijn. De uitslag wordt daarna doorgegeven aan het gemeentelijk stembureau. Al die plaatselijke uitslagen worden landelijk opgeteld door het centraal stembureau, de Kiesraad.
De Kiesraad bepaalt de Kiesdeler en daarmee de ‘officiële mee-beslissingsbevoegdheid’ in de wetgeving. Bij de vorige verkiezingen waren dat 69.551 stemmen. Voor elke keer dat een partij dat aantal haalt krijgt ze één zetel in de Tweede Kamer. Dan blijven er een paar ‘restzetels’ over die verdeeld worden over de partijen die het dichts bij de kiesdeler in de buurt komen maar wel al één echte zetel hebben bemachtigd. Een lage kiesdeler is gunstig voor kleine partijen omdat zij dan eerder een zetel kunnen krijgen. Het nadeel is een versnipperd parlement met heel veel partijen en partijtjes die in de Kamer komen en het nemen van snelle beslissingen traineren.
Maar dit wist je allemaal natuurlijk al lang. Dat heb je immers geleerd bij de lessen Staatsinrichting op de middelbare school, waarin wordt uitgelegd hoe de politiek werkt, of in ieder geval zou moeten werken. Heb je trouwens ooit zelf lessen Staatsinrichting gehad? Nee? De helft van onze bevolking ook niet, zoals ik dat in een vorige column al eens uitvoerig heb aangetoond. Gezien al het geklungel in de afgelopen twee jaar horen daar ook heel wat politici bij!
Vanavond weten we al meer welke kant het uit gaat. Rond 21.00 uur komt de eerste exitpoll binnen. Feestgejuich bij de ‘winnaars’, bezorgdheid bij de ‘middenmoot’, gelatenheid bij de ‘verliezers’. Die stemming kan gedurende de avond als er steeds meer uitslagen binnenkomen best nog wel eens omslaan. De middenpartijen liggen volgens de peilingen dicht bij elkaar en een groot deel van het kiezersvolk zweeft nog en stemt `strategisch’. Dat maakt het deze keer extra spannend!
De lijsttrekkers laten pas van zich horen als de voorlopige einduitslag steeds definitiever wordt. Zij hebben voor alle zekerheid ieder twee speeches geschreven; eentje voor de overwinning, eentje bij verlies. Alhoewel ze dat laatste niet zo snel zullen toegeven. Optimistisch als ze willen overkomen zien alle lijsttrekkers toch altijd wel wat lichtpuntjes.
Ze bedanken hun kiezers en vooral alle campagnemedewerkers die zich de laatste weken door weer en wind het snot voor de ogen hebben gewerkt. Zelf hebben zich in de kijker gespeeld en tijdens de debatten en aan de talkshowtafels de ziel uit het lijf geluld om hun standpunten aan de vrouw en de man te brengen. De kiezers weten wat ze aan hen en hun partij hebben. Ja toch? En ze zullen zich altijd blijven inzetten om voor de belangen van Nederland en vooral de eigen achterban op te komen. Toch?
Vandaag kiezen we ook géén nieuwe regering met een minister president, ministers en staatssecretarissen kiezen. Daarover hebt je als kiezer niets te zeggen.
Vanaf morgen worden de verkiezingsbeloftes van de politieke kopstukken ineens veel minder stellig en is het hun beurt om te gaan zweven. Morgen begint de formatie, de totstandkoming van een nieuw kabinet. Dat wordt allemaal in achterkamertjes bedisseld. Het gaat erom dat bepaalde partijen die samen minimaal 76 zetels behaald hebben het eens worden over het te voeren beleid. Dan pas heb je een kleinst mogelijke meerderheid van de helft plus één en kun je regeren. Zo`n formatie kan maandenlang duren. Wie wil met wie en met wie per sé niet? Op welke punten krijgt elke partij haar zin en waar moet er hoeveel water bij de wijn? Hoe verkopen ze dat aan hun achterban? In hoeverre blijven ze toch nog geloofwaardig aan hun kiezers? Kortom: je krijgt als kiezer nooit helemaal je zin of misschien zelfs wel helemaal niet. Maar gelukkig gebeurt dat allemaal in ‘het landsbelang`!
De aanstaande regering, ministers en staatssecretarissen (m/v/x), bestaat uit personen die voor hun taak de nodige kennis in huis hebben en daarvoor ‘uitermate’ geschikt zijn. Dat valt in de praktijk nog wel eens tegen. Want wat is geschikt? De beoogde kandidaten moeten wel lid zijn van zo`n regeringspartij of dat op de valreep nog even worden. Behalve natuurlijk bij Wilders PVV, die partij heeft immers geen leden. De kandidaten worden door hun partijleider gevraagd en hoeven niet gekozen te zijn. Als ze maar geschikt zijn. Hubert Bruls zou zo maar eens door het CDA als minister gevraagd kunnen worden. Een hele eer, maar weigeren mag natuurlijk ook.
We zullen het allemaal zien. Vandaag eerst stemmen. Bij voorkeur op de partij waarvan de ideeën het meest met die van jouw overeenkomen. Strategisch stemmen op basis van de peilingen is ook niet verstandig. Peilingen zitten er nog wel eens behoorlijk naast.
Stemmen op ‘poppetjes’ is ook minder aan te bevelen. Die poppetjes kunnen zo maar ineens verdwijnen. Kijk maar naar Pieter Omtzigt. Je bepaalt met jouw stem wel mee welke kant het de komende tijd uitgaat. Ik hoop dat die komende tijd vier jaar zal duren.
Elk land krijgt de regering die het verdient. Het wordt hoogste tijd dat we nu de beste krijgen.
Carolus
Meer columns lezen van Carolus? Lees hier zijn voorgaande column.
Dit bericht delen:
Advertenties
