De zomer is voorbij. Vakanties lopen ten einde, kinderen gaan weer naar school, je collega’s zijn terug van vakantie en het is weer druk op werk en in je mailbox. Sportafspraken en alle andere afspraken gaan weer door en daarmee draait het dagelijkse ritme op volle toeren. Voor veel mensen is dit ritme en de regelmaat heel fijn, maar ik hoor ook regelmatig dat voor veel mensen september voelt als een uitdaging: van ontspannen dagen ineens naar een agenda die weer uitpuilt en volstaat met allerlei afspraken. Het ‘normale’ leven staat ineens weer voor de deur.
Naast het abrupte einde van de vakantie is er nog een factor die meespeelt: de korter wordende dagen. Begin september gaat de zon rond 20:15 uur onder en eind september al om 19:15 uur. Begin september is het rond 06:45 licht, eind september pas rond 07:30. In totaal verlies je in deze maand dus zo’n 2 tot 2 en half uur daglicht per dag.
Waarom die overgang zo zwaar voelt
Ik hoor het bij mijn cliënten steeds vaker: waarom lukt het me niet gewoon om de draad weer moeiteloos op te pakken na de zomervakantie?
Een deel van deze verklaring zit in ons brein. Tijdens de vakantie zijn onze dagen vaak minder gestructureerd. We slapen wat langer, bewegen meer, en gunnen onszelf ontspanning. Je hersenen wennen aan dat ritme. Zodra je ineens terugschakelt naar vroege wekkers, volle werkdagen en sociale verplichtingen, ontstaat er stress in je systeem.
Vanuit de psychologie weten we dat ons brein moeite heeft met abrupte veranderingen. Het kost energie om nieuwe (of oude) routines (weer) aan te leren en om je lichaam weer te laten wennen aan de dingen die je hiervoor op de automatische piloot kon doen. Daarom merk je dus sneller vermoeidheid, irritatie of een gevoel van onrust in de eerste weken na de vakantie.
Kleine gewoontes maken het verschil
Het goede nieuws: als je dit eerder lukte, dan lukt je dit nu vast ook. En het volgende goede nieuws is: je kunt jezelf helpen om dat vakantiegevoel wat langer met je mee te dragen. Ik vertel je hier graag meer over.
Grote veranderingen zijn lastig vol te houden (kun jij je doelen uit januari nog herinneren en ben je hier elke week mee bezig?), maar kleine gewoontes hebben vaak een groot effect als je ze vanuit oprechte motivatie uitvoert. Psychologisch onderzoek laat zien dat juist kleine, herhaalbare acties het verschil maken in hoe je je voelt en hoe goed je je aanpast aan nieuwe omstandigheden.
Daarom een tip die je vandaag al kunt toepassen:
Zo geef je je brein een ankerpunt van rust en herkenning, midden in de drukte.
Kortere dagen, minder licht
Naast die overgang van de vakantie periode naar het ‘gewone leven’, komt daar ook bij dat de dagen langzaam korter en donkerder worden. Ik zei het in het begin van dit artikel al: we moeten het doen met ongeveer 2 uur minder daglicht per dag.
Minder daglicht heeft invloed op ons energieniveau en stemming; veel mensen voelen zich hierdoor sneller moe of somber. Dat kan komen door de verminderde aanmaak van seratonine (die stemming, slaap en energie reguleert) en vitamine D. Ook dat is een normale reactie van ons lichaam en brein. Juist daarom is het belangrijk om bewust momenten van licht en energie te zoeken. Een wandeling in de ochtendzon of even naar buiten in de pauze kan al helpen om je stemming te verbeteren en de dag lichter te maken.
Geef jezelf de tijd
Daarnaast wil ik je graag het volgende meegeven: Verwacht niet dat je binnen een paar dagen volledig gewend bent aan de nieuwe situatie. Overgangen vragen tijd, zowel voor je lijf als voor je hoofd. Gun jezelf die ruimte. Het helpt hierbij om mild te zijn naar jezelf: je hoeft niet meteen perfect in het ritme te zitten, hoeft niet alles in de eerste paar weken meteen te doen. Je mag afstemmen op wat je lichaam aangeeft en nodig heeft. Juist de kleine stappen zorgen ervoor dat je het volhoudt en leuk houdt en dat je jezelf ook voldoende tijd geeft om te reflecteren op wat voor jou belangrijk is in deze periode.
Een bewuste start van het najaar
September is dus voor veel mensen een periode van opnieuw beginnen na een periode van licht en vrolijkheid en zomer. Een moment om opnieuw bij jezelf in te checken en opnieuw bij jezelf te voelen: ‘Wat is belangrijk voor me?’ en ‘Wat doet me goed?’
Als je nu eens een moment neemt om bewust te kijken wat je wilt vasthouden uit de zomer en wat je wilt loslaten, zet je een sterke basis voor de rest van het jaar. Je hoeft daarvoor niet groots te veranderen. Een klein ritueel, een leuke activiteit die je meeneemt van de zomer dat je een goed gevoel gaf, een klein doel waar je aan wil werken of een moment van reflectie kan al een groot verschil maken in hoe jij het najaar ervaart.
En dan nog even dit
Veel mensen merken dat het helpt om hier extra steun bij te krijgen. Daarom ontwikkelde ik voor mijn patiënten en volgers de Eindejaars Reset: een korte, praktische challenge waarmee ik je met een simpele oefening stap voor stap help om bewuster stil te staan, meer rust en energie te ervaren en je jaar met een goede focus af te sluiten. Deze challenge helpt jou een najaar te creëren waarin je voelt dat je invloed hebt op je leven en ik geef je graag de richting mee hoe je dit kan doen. Zie het als een frisse start midden in het jaar: een manier om bewust keuzes te maken, energie terug te vinden en de regie te pakken. Juist in deze drukke periode kan dat het verschil maken.
En even heel eerlijk: Het is niet alleen maar toegankelijk voor mensen met langdurige gezondheidsklachten. Iedereen heeft er iets aan! Dus: lijkt je dit iets? En wil je ook werken aan meer energie, rust en geluksmomenten in je najaar?
Meld je dan vóór 19 september aan voor de Eindejaars Reset via info@chronischgeluk.com. Je ontvangt een compacte checklist en erna enkele mailtjes vol praktische tips om je jaar bewust en lichter af te sluiten.
Evelien schrijft over psychologie, geluk en gezondheid, en werkt met mensen met langdurige gezondheidsklachten – vanuit de overtuiging dat geluk mogelijk is, ook met beperkingen, en dat je daarin meer in handen hebt dan je soms denkt. Nieuwsgierig naar meer? www.chronischgeluk.com
Chronisch Geluk is ook te vinden op Facebook en Instagram – volg de pagina’s voor nieuwe inzichten, tips en herkenning.
Lees ook de vorige column van Evelien