Op 30 juni vindt in de raadzaal van het stadhuis de jaarlijkse herdenkingsplechtigheid voor de slachtoffers van de slavernij plaats. Het belooft een gedenkwaardige avond te worden met onder meer een voordracht van Guus Pengel, die zal reflecteren op Artikel 1. van de Grondwet en doorwerking van het slavernijverleden. Muzikaal is er ook veel te beleven, zoals koraspeler Layba Diawara en slagwerker Urvin Robinson. Daarnaast is er spoken word van MC Complex en een overweging door stadsdichter Simon Mamahit.
Nijmegen en slavernij
Dit keer heeft de bijeenkomst een extra lading door de recente uitkomst van het onderzoek Nijmegen & Slavernij uitgevoerd door de Radboud Universiteit. Daaruit blijkt klip en klaar dat het Nijmeegse stadsbestuur een bovengemiddeld grote politieke invloed had op het koloniale beleid. Dat stadsbestuurders persoonlijk economisch voordeel hadden bij slavernij. Dat zij hun positie gebruikten om familie aan banen in de kolonies te helpen. Ook profiteerde het stadsbestuur van de grootschalige rekrutering van soldaten voor de kolonies. Een aantal Nijmeegse bestuurders was bovendien zelf slavenhouder. Nijmegenaren uit alle lagen van de bevolking gingen naar de kolonies of waren indirect betrokken bij slavernij. Het is een indrukwekkende lijst van feiten die, toen het college in 2023 de onderzoeksopdracht gaf, niet goed denkbaar was.
Doorwerking
Na de feestelijke presentatie van de publicatie getiteld Nijmegen & Slavernij. Publiek bestuur en persoonlijk profijt, 1596-1873 (Radboud University Press) op 19 maart j.l.bleef het lange tijd stil. Initiatiefgroep Stemmen uit Nijmegen (SuN)* wacht dan ook op een passende reactie van het college. Misschien komt die op maandag 30 juni tijdens de herdenking waar ook burgmeester Hubert Bruls zal spreken. ‘Want de stad zal iets moeten doen met dat bezoedelde verleden. Stilstaan bij de slachtoffers, zeker, maar ook praten over de doorwerking in het heden’, aldus een SuN-woordvoerder.
Aanmelden
Belangstellenden zijn van harte welkom in de raadzaal. De inloop op 30 juni is vanaf 19:00 uur, het programma start om 19:30 uur. Na afloop is er een nazit met hapjes. Aanmelden (verplicht) kan door een mail te sturen naar: stemmenuitnijmegen@gmail.com onder vermelding van ‘Herdenking Slavernijverleden 2025’. Wanneer het maximum aantal bezoekers is bereikt, ontvangt men een melding. De viering (bevrijdingsdag) van Keti Koti/Kadena Kibra vindt overigens al een dag eerder plaats op het Nyma-terrein.
De organisatie benadrukt dat Nijmegenaren uit alle geledingen van de samenleving welkom zijn.
*Stemmen uit Nijmegen (SuN) is een initiatiefgroep bestaande uit Nijmegenaren met diverse achtergronden, die in 2023 het 'Manifest Koloniaal en Slavernijverleden’ aan het stadsbestuur heeft aangeboden waarin wordt aangedrongen op onderzoek naar de betrokkenheid van Nijmegen bij slavernij in de kolonies. SuN is betrokken bij diverse activiteiten rond het slavernij -en koloniaal verleden, waaronder een expositie in het Valkhofmuseum en de Keti Koti viering op het Nyma-terrein dat daags voor de herdenking plaatsvindt.
Programma
Het wordt een mooie avond met voordrachten en optredens van onder meer Guus Pengel, koraspeler Layba Diawara, slagwerker Urvin Robinson, MC Complex en stadsdichter Simon Mamahit.
Layba Diawara is een muzikant uit Guinée-Conakry. Hij werd geboren in Faranah, in een familie van griots, de bewakers van de orale en muzikale tradities van de Mandingue-cultuur. Al op jonge leeftijd maakte hij kennis met traditionele muziekinstrumenten, zoals de kora en de balafoon. Zo zette hij het artistieke erfgoed van zijn voorouders voort. Hij woont in Nijmegen.
Urvin Robinsion is een veelzijdige drummer, gespecialiseerd in Afro-Caribische muziek en jazz. Geboren in Suriname, begon hij al op jonge leeftijd met drummen. Op veertienjarige leeftijd maakte hij zijn professionele debuut bij het nationale orkest van Surnames, het Eddy Snijders Orkest. Hij werkte samen met talloze Surinaamse jazzartiesten, waaronder Jason Eduward, Sonny Khoeblal, Ivor Mitchell, Gordon Brandon en Asgar Koster.
Sprekers
Guus Pengel (keynote speaker) is verbonden aan de Anton de Komleerstoel van de Vrije Universiteit Amsterdam en tekstschrijver voor muziek, theater, cabaret en televisie. Zo schreef hij mee aan het theaterstuk Apinti & Sambura en werkt veel samen met o.a. Jörgen Raymann, John Leerdam en Roué Verveer. Voor de Anton de Kom Leerstoel - die zich richt op de geschiedenis van kolonialisme en slavernij en hun hedendaagse sociale, culturele en juridische doorwerking - coördineert Pengel de verbindingen met maatschappelijke organisaties en academische instellingen, zoals de Anton de Kom Universiteit in Paramaribo. Daarnaast werkt hij als adviseur in de cultuursector. Guus Pengel zal in zijn rede reflecteren op Art. 1 van de Grondwet.
‘Adeiye Tjon a.k.a. ‘MC Complex’ is een van de grondleggers van Nederlandse hiphop en jarenlang actief in de internationale hiphop scene. Als zoon van een theaterregisseur groeit
hij op in een gezin waar muziek, theater en dans een belangrijk deel uitmaken van zijn opvoeding en ontwikkelde zich tot een ervaren podiumkunstenaar.
Simon Mamahit, alias Disci, is rapper, organisator en ondernemer. Geboren, getogen en gebleven in Nijmegen, en een veel gezien gezicht op en achter de schermen van diverse podia. Simon heeft zijn wortels in de Oost-Nederlandse hiphop maar je kan hem ook kennen van verschillende literaire evenementen.
Foto: Herdenking 2024: onthulling portret van de Nijmeegse tot slaaf gemaakte Manille. Foto SuN.