[Column] Evelien Gubbels: 'Zoektocht naar Chronisch Geluk' (15) De kracht van spel(en)

Ik kijk naar de kinderen die in het park spelen. Ze rennen achter een meneer aan die enorme bellen blaast. Ik verwonder me over hun plezier, het eindeloze op-en-neer rennen achter de bellen aan, hun luid gelach en soepele bewegingen. Wat een onbezonnen leven leiden deze kinderen, hier en nu, op dit moment. En wat is het prachtig om hier even bewust bij stil te staan.

Internationale Dag van het Kind
De Internationale Dag van het Kind op 1 juni wordt wereldwijd gevierd. In Nederland is de Wereld Kinderdag van de VN op 20 november bekender, maar 1 juni heeft een lange traditie, vooral in Oost-Europa en Azië.
Deze dag is bedoeld om aandacht te vragen voor de rechten van het kind zoals die zijn vastgelegd in het VN-kinderrechtenverdrag: de bescherming, ontwikkeling en het welzijn van kinderen en het belang van liefde, zorg, spel en onderwijs in het leven.
Met alles wat er op dit moment speelt, van de diverse oorlogen tot de politieke spelletjes rondom het uitzetten van gezinnen, het gevaar van de online polarisatie en de problemen binnen gezinnen waar we deze weken veel over lezen, is het niet gek om eens stil te staan bij de rechten van het kind.

Toch wil ik dat op een andere manier doen dan het dagelijkse nieuws dat doet, niet door opnieuw te kijken naar het leed dat overal ter wereld besproken wordt.
Speciaal voor deze dag schreef ik een column over een stem die we vaak over het hoofd zien: die van je innerlijke kind.

Ons innerlijke kind
We denken bij ‘kinderen’ vaak aan de kleintjes om ons heen. Maar we vergeten soms dat we zélf ook ooit kind waren.

Het innerlijke kind klinkt misschien zweverig, maar in de praktijk is het heel concreet. Het is het deel van ons dat verlangt naar spel, troost, verwondering en eenvoud. Vroeger wisten we precies wat we leuk vonden. Een hut bouwen. Een ijsje eten in de zon. Tekenen zonder oordeel. Maar ergens onderweg zijn we die stem kwijtgeraakt.

Vaak gebeurt dit kwijtraken van die stem omdat het leven op een gegeven moment van ons vroeg om volwassen te zijn. We gaan naar school, krijgen de structuur van de dag opgelegd en moeten taakjes afmaken en succesvol afronden om verder te mogen gaan. Eerst werken, dan pauze. We leren om door te gaan, te dragen en om vol te houden. Zo zorgen we ervoor dat we in de maatschappij kunnen functioneren.

De kracht van spel(en)
Spelen is echter niet alleen voor kinderen. Het is een menselijke behoefte. Een manier om op adem te komen, jezelf te uiten en even vrij te zijn van 'moeten'. Juist dát maakt het zo krachtig.

Je `innerlijke kind horen` betekent vooral dat je aandacht geeft aan wat jij écht nodig hebt, los van wat er van je verwacht wordt. In het dagelijks leven merk je de noodzaak voor aandacht naar het innerlijke kind bijvoorbeeld als je gespannen bent, moeite hebt om te ontspannen, bezig bent met hoe je de dag kan volhouden of als je telkens weer hetzelfde negatieve patroon herhaalt. Dat is het moment waarop je innerlijke kind eigenlijk om hulp vraagt: om meer zorg, plezier of simpelweg even niks hoeven. En soms heeft het innerlijk kind ook gewoon even troost nodig, het wil gezien en getroost worden in zijn strijd.

Waar jouw innerlijke kind behoefte aan heeft, verschilt per moment en per persoon. Het gaat vaak om kleine, simpele dingen die je blij maken zonder dat ze een doel hoeven te dienen. Denk aan een liedje zingen onder de douche, even dansen in de woonkamer, tekenen, zomaar zonder plan naar buiten gaan, of jezelf iets lekkers gunnen. Door bewust tijd vrij te maken voor zulke momenten geef je jouw innerlijke kind ruimte om te ademen en zichzelf te laten zien.

Deze aandacht helpt je om meer in balans te komen, milder te zijn voor jezelf en meer vreugde te ervaren, juist ook in moeilijke tijden. Het is een uitnodiging om even los te komen van de ‘moetjes’ en het leven simpelweg te voelen, te beleven en te genieten.

Spelen doet namelijk iets met je hersenen: het activeert belonings- en creativiteitsgebieden, verlaagt je stresshormonen en verhoogt je veerkracht. Het hoeft niet groots of uitbundig te zijn. Iets tekenen, een spelletje doen, zingen, met je handen in de aarde wroeten - het telt allemaal.

En dit besef is eigenlijk altijd belangrijk, voor iedereen. Maar het wordt nog belangrijker als je leeft met chronische klachten, pijn of vermoeidheid. Onderzoek laat namelijk zien dat het herstellen van een gevoel van speelsheid en autonomie bij mensen met een chronische ziekte een positief effect heeft op hun emotioneel welzijn en kwaliteit van leven (Bron: Journal of Health Psychology, 2021).

Hoe doe je dit dan?
Waar het écht om gaat, is dit: je hoeft niet altijd groot te dromen of constant te groeien en te verbeteren. Soms is geluk gewoon iets doen wat nergens toe dient, behalve dat het je blij maakt. Je innerlijke kind is eigenlijk heel eenvoudig - het is niet veeleisend. Het wil af en toe gewoon gehoord worden, en soms even haar eigen gang gaan zonder ‘verstandig’ te hoeven zijn.

Dus vandaag, als je kunt, vraag jezelf eens:
Wat zou het kind in mij nu willen?
En luister echt - al is het maar voor een paar minuten. Soms is dát al genoeg.

Mijn oproep: ga weer spelen. Gun jezelf het leven zonder moeten, het leven in het nu. Zeker nu de dagen langer worden en het weer beter wordt, is er zoveel mogelijk om ruimte te geven aan die behoefte aan spelen, aan het loskomen uit de sneltrein van ‘moeten’.

Geef jezelf vandaag die paar minuten aandacht voor je innerlijke kind. Het is een klein geschenk, maar met een groot effect.

Evelien

Evelien schrijft over psychologie, geluk en gezondheid, en werkt met mensen met een langdurige gezondheidsklachten – vanuit de overtuiging dat geluk mogelijk is, ook met beperkingen, en dat je daarin meer in handen hebt dan je soms denkt. Nieuwsgierig naar meer? www.chronischgelukkig.com 

Sinds kort is Chronisch Gelukkig ook te vinden op Facebook en Instagram – volg de pagina’s voor nieuwe inzichten, tips en herkenning.

Lees hier de vorige column van Evelien

---

Dit bericht delen: