Elke oorlogsdode verdient een verhaal, een gezicht. De vrijwilligers van oorlogsdodennijmegen.nl werken er al jaren aan. Maar ook op talloze plekken in de stad zijn herinneringen aan de stadspijn te vinden. Zoals in de Beethovenstraat.
Granaatinslag
Truus Mast werd op 10 november 1944 bij het sportfondsenbad dodelijk getroffen door een granaatinslag. Ze werkte hier als badmeisje. Tegelijk werd trouwens ook een legertruck getroffen met daarin een groep militairen. Twee soldaten zij kwamen hierbij om het leven.
Het verhaal van Truus Mast staat symbool voor het verdriet van Nijmegen aan het slot van de oorlogsjaren. Eerst werd Nijmegen op 22 februari 1944 getroffen door een allesvernietigend bombardement op het centrum. Zo’n achthonderd mensen werden hierbij gedood. Zeven maanden later volgde de bevrijding van Nijmegen na een heftige strijd.
Frontstadtijd
Maar Nijmegen vrij van de Duitse bezetter betekende niet het einde van ellende. De Duitsers bleven de stad zes maanden lag bestoken. Veel Nijmegenaren leefden in die frontstadperiode maandenlang in schuilkelders. Dat bood echter voor velen geen veiligheid. In de frontstadtijd vielen nog meer doden dan op 22 februari. De herdenking van Truus Mast bij het park in de Beethovenstraat is dan ook mede stilstaan bij de pijn van de hele stad.
Componistenbuurt
Na de bevrijding was de Componistenbuurt en de omliggende straten getroffen allerminst een veilige plek. Zo kwamen op 20 en 21 september 1944 vele granaten terecht in de Bachstraat en Mozartstraat. Daarbij werden kinderen en ouderen dodelijk getroffen. Op 22 september leek het even rustig. Een groepje kinderen uit de Spoorbuurt trekt naar het kazerneterrein. Ze vinden daar granaten en rapen ze op. Dan gaat het mis. Een van de granaten explodeert. Zes jonge kinderen komen om het leven, evenals enkele soldaten.
Op 28 september treft een zware bom het kruispunt Van Heutzstraat - Groesbeeksedwarsweg. Een bakkerij en drogisterij verwoest. Acht personen komen om het leven, onder hen ook enkele bewoners van de Bachstraat. Bij de laatste Duitse aanval op Nijmegen, 10 maart 1945, wordt nog een bewoner van de Mozartstraat dodelijk getroffen door een granaat.
Dromen van velen werden door de oorlog in één klap verwoest. Het Truus Mastmonument is een bijzondere plek om hier bij stil te staan.
Verzet
Tegelijk biedt dit monument ook de mogelijkheid bijzondere dappere acties van stadsgenoten onder de aandacht te brengen. Tijdens de bezettingsjaren hielden diverse onderduikers zich lang schuil boven het plafond van het grote zwembad. Zij kregen van personeel van het bad eten en drinken. In februari 1943 lieten medewerkers het zwembad zelfs leeglopen als hun bijdrage aan de nationale staking tegen de Duitse bezetters. En in de granatentijd van eind 1944 vonden velen in de catacomben van het bad juist een veilig onderkomen.
Herdenking met foto-onthulling
Het Truus Mastpark met de gedenkplaquette is daarom een bijzondere locatie voor de herdenking van de ‘oorlogsherinneringen van Oost’. Op zondag 10 november staan we er weer bij stil. De herdenking met bloemlegging is vanaf 14.00 uur. Burgemeester Bruls zal een toespraak houden, evenals Jaap Mooi die de granaten zag vallen en Bart Janssen die veel schreef over de Nijmeegse oorlogspijn.
Tevens wordt een foto van Truus Mast onthuld. Dat gebeurt door een nicht van Truus.