StAAD-lezing: 'Kermis en markten in Nijmegen'

In 2023 bestaat de Nijmeegse kermis 750 jaar, vanaf de inzegening van de Stevenskerk in 1273, toen er een officiële jaarmarkt annex kermis werd georganiseerd. Uit de heel oude tijd van de kermis is niet zo heel veel bekend. Wel dat de stad afgeladen vol was en er vrijmarkt was, wat wil zeggen dat handelaren met iets op hun kerfstok niet vervolgd konden worden.

Pas na 1815 - met het ontstaan van de Nijmeegse kranten - komt er veel informatie over de najaarskermis oftewel de ganzenkermis op ons af. Het is in de 19e eeuw een groot volksfeest, voor jong en oud, voor rijk en arm, voor boer en burger, voor man en vrouw. Met veel straatmuzikanten, met heel veel dansen in grote danstenten, met tientallen voorstellingen van volkstheater en natuurlijk de grote attracties zoals stoomcarrousels en achtbanen en kleine paling- en wafelkramen. Maar ook grote kermisrevues van Ter Hall en Bouwmeester en kermisvariété in de Vereeniging, in Burgerlust en de sociëteit De Harmonie.

Kermisinfrastructuur vernietigd
De Tweede Wereldoorlog heeft een groot deel van de Nijmeegse kermisinfrastructuur vernietigd, cafés, restaurants, straten en pleinen waren weg, een kleine cultuurshock. Na de oorlog moest de Nijmeegse kermis zichzelf opnieuw uitvinden. In de jaren negentig van de 20e eeuw was de Nijmeegse kermis met 80 kramen de grootste najaarskermis van Nederland. Een lezing met veel mooie plaatjes en verhalen.

Kermisfoto uit de jaren 30. Copyright Hans van Meteren/Andre van Tussenbroek.

---

Dit bericht delen: