Het kan bijna niet anders dan dat je het als student weleens hebt meegemaakt. Je wil na het uitgaan je jas ophalen en opeens is die nergens meer te bekennen. Wat blijkt: je nieuwe jas is gestolen. Je geeft dit bij de eigenaar van de garderobe aan, maar tevergeefs; je hoort er nooit meer wat van en je bent je jas definitief kwijt. De vraag rijst dan wie aansprakelijk is voor het kwijtraken van jouw jas?
Dat het stelen van een jas voor jou als eigenaar vervelende gevolgen heeft, is duidelijk. Maar ook voor de eigenaar van de garderobe kan het nadelige gevolgen hebben als deze daarvoor aansprakelijk is. Of de eigenaar van de garderobe aansprakelijk is, is afhankelijk van de vraag of er sprake is van een overeenkomst tot bewaarneming of niet. Hier wordt in het vervolg van het artikel op ingegaan.
De overeenkomst tot bewaarneming
Bij een overeenkomst tot bewaarneming gaan twee partijen een verbintenis aan, in dit geval de eigenaar van de garderobe en jij als eigenaar van de jas. De eigenaar van de garderobe verbindt zich tot het bewaren en teruggeven van de jas, terwijl jij hem de jas toevertrouwt. De eigenaar van de garderobe moet de zorg dragen om jouw jas te bewaren en in dezelfde staat terug te geven. Dit wordt ook wel een zorgplicht genoemd. Er is sprake van een overeenkomst tot bewaarneming indien er maatregelen zijn getroffen om jouw jas veilig op te hangen. Denk hierbij aan een vaste garderobe in een discotheek, waarbij er continu iemand aanwezig is om jouw jas te bewaken en jij tegen betaling jouw jas moet ophangen. Een vergoeding is echter niet altijd vereist om te spreken van een overeenkomst tot bewaarneming. Hiervan kan ook sprake zijn indien dit bewaren gratis geschiedt, bijvoorbeeld wanneer een bediende van een restaurant jouw jas aanneemt en de jas opbergt. Er moet dan duidelijk blijken dat de eigenaar van de garderobe zorg draagt om jouw jas veilig te bewaren.
Bij een overeenkomst tot bewaarneming is de eigenaar van de garderobe aansprakelijk op het moment dat jouw jas wordt beschadigd of gestolen. In dat geval moet hij de schade vergoeden die jij als eigenaar van de jas hebt geleden.
Geen overeenkomst tot bewaarneming, dus ook geen aansprakelijkheid?
Er is geen sprake van een overeenkomst tot bewaarneming wanneer de eigenaar van de garderobe geen maatregelen treft om jouw jas veilig te bewaren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een kapstok in een restaurant waar je jouw jas kunt ophangen, zonder dat daar toezicht op wordt gehouden. Of denk aan een losse kapstok in een café waar iedereen zijn jas op en over elkaar hangt.
Wanneer er geen overeenkomst tot bewaarneming is, is de eigenaar van de garderobe in beginsel niet aansprakelijk voor het kwijtraken van jouw jas. De eigenaar van de garderobe is mogelijk wel aansprakelijk op grond van de onrechtmatige daad. De eigenaar van de garderobe moet dan zo onzorgvuldig hebben gehandeld, dat het kwijtraken van de jas hem kan worden toegerekend. Wanneer er sprake is van onrechtmatige daad, hangt van omstandigheden van het geval af.
Exoneratieclausules voor het uitsluiten van aansprakelijkheid?
Vaak hangen in garderobes bordjes die de aansprakelijkheid voor de eigenaar van de garderobe (gedeeltelijk) uitsluiten. Dit worden exoneratieclausules genoemd. Dit is op zich niet verboden. Je kunt met de eigenaar van de garderobe afspraken maken over de manier waarop jouw jas wordt bewaard. Denk hierbij aan afspraken over de duur van de overeenkomst en of er een (beperkte) aansprakelijkheid geldt of niet. Het is echter verboden als de eigenaar van de garderobe zijn aansprakelijkheid volledig uitsluit of als de aansprakelijkheid wordt uitgesloten in de algemene voorwaarden. Je kunt als eigenaar van de garderobe namelijk niet een overeenkomst sluiten en tegelijkertijd elke aansprakelijkheid voor het schenden van die overeenkomst uitsluiten. Dit is op grond van de redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar.
Conclusie
Wanneer de eigenaar van de garderobe de zorg draagt en maatregelen neemt om jouw jas veilig te bewaren, kan hij aansprakelijk worden gesteld voor het kwijtraken van jouw jas. Draagt hij geen zorg en neemt hij evenmin maatregelen, dan is hij niet aansprakelijk op grond van een overeenkomst tot bewaarneming. Mogelijk is hij wél aansprakelijk op grond van onrechtmatige daad en kun jij toch nog je schade verhalen. Blijf dus niet te snel met de gevolgen zitten, jij als student hebt meer mogelijkheden dan je denkt.
Rechtswinkel Nijmegen-Oost is te bezoeken aan de Daalsehof 2, (maandag en woensdag, wijkcentrum Daalsehof) en op zaterdag in de Ark van Oost (Cipresstraat). De medewerkers ontvangen u graag voor gratis juridisch advies op maat. Omdat elke situatie anders is, spelen persoonlijke omstandigheden een belangrijke rol. De medewerkers van de Rechtswinkel kijken graag met u mee naar uw situatie en mogelijkheden. Heeft u vragen over dit onderwerp of loopt u tegen een ander probleem aan? Wij voorzien u gratis van advies. De Rechtswinkel werkt met vrije inloopspreekuren waardoor u zonder afspraak kunt binnenlopen.
Heeft u zelf een onderwerp dat u graag terugziet in één van onze artikelen? Schroom dan niet om dit te laten weten. Meer lezen over juridische adviezen van rechtswinkel Nijmegen-Oost? Klik hier voor de vorige artikelen. Rechtswinkel Nijmegen-Oost is ook te volgen via Facebook, LinkedIn of Instagram.