De Bastei: een Nijmeegse schatkamer aan archeologie

Van onze redactie | Foto's door Gijs Kroes
24 juni 2022

Tussen 2015 en 2018 voerde Bureau Archeologie en Bodemkwaliteit van de gemeente Nijmegen archeologisch onderzoek uit op het terrein waar op 19 mei 2018 museum De Bastei haar deuren opende. 

Op vrijdag 17 juni 2022 presenteerde het Bureau het resultaat van dit onderzoek in De Bastei, in bijzijn van de adviseur van de Rijksdienst Cultureel Erfgoed, José Schreurs en wethouder Bert Velthuis.

Het lijvige tweedelige verslag is kort samen te vatten: vroeger stond op deze plek ooit een belangrijke Romeinse poort met wegdek, daarna verschenen middeleeuwse vestingwerken en later nog huizen voor de gegoede burgerij. Maar daarmee doen we de rijkdom van het onderzoek uiteraard tekort. Het rapport schetst ruim 2000 jaar fascinerende ontwikkeling van deze bijzondere plek voor Nijmegen. Daarmee is het een welkome aanvulling op het verhaal van De Bastei. De nieuwe inzichten en het vondstmateriaal krijgen dan ook een plek in de vaste presentatie van museum De Bastei.  

Complex en uniek knooppunt

Harry van Enckevort, senior archeoloog van Bureau Archeologie en Bodemkwaliteit van Gemeente Nijmegen lichtte het rapport inhoudelijk toe. Wat volgens hem opvalt aan dit onderzoek is de enorme complexiteit van deze opgraving. Dit knooppunt van bouwhistorie is opgebouwd uit bouwlagen uit verschillende tijdsperioden: steeds bouwde men voort op het werk van vorige bewoners, soms dwars door eerdere resten heen. Ook recycleden de werklieden materialen om het nieuwe gebouw te maken.  

Al vóór de Romeinen
Uit het onderzoek blijkt dat er op de locatie van De Bastei al vóór de Romeinen een belangrijke weg lag. In de Romeinse periode vormde deze een verbinding tussen de rivier en de stad. Ook is meer duidelijkheid gekomen over de specifieke bewoners van deze dure stadspanden. “Voor De Bastei is dit van belang, want persoonlijke verhalen zijn een goede manier om de geschiedenis tot leven te wekken en je in te leven”, zegt Bas van Lingen, medewerker van De Bastei. 

Het belang van beleving werd ook onderstreept door José Schreurs. De archeologische resten die in De Bastei in situ worden gepresenteerd zijn namelijk een unicum in Nederland, uniek zelfs voor Europa. Het archeologisch complex in De Bastei is dan ook van nationaal belang voor het beleven en begrijpen van 2000 bouwgeschiedenis.  

Vondstmateriaal in nieuwe museumpresentatie 

Vondsten van de opgravingen zijn vanaf nu te zien in De Bastei als onderdeel van de vaste tentoonstelling. Hoogtepunten zijn onder andere een obool (een oude munt) uit de tijd van Lodewijk de Vrome, zoon van Karel de Grote. Ook op de plek van De Bastei vonden de archeologen resten van een Romeinse vloerverwarming. De resten van een fresco bevestigen de rijkdom van laat-Romeins Nijmegen. Sporen uit de Tachtigjarige Oorlog tonen dat er om deze unieke plek aan de rivier is gevochten. Kortom, het onderzoek laat zien dat de plek van De Bastei een ware schatkamer aan verhalen vormt.


Dit bericht delen:

Advertenties