Onthulling herinneringsbankje voor Nijmeegse verzetsheld

Joris Leenders
16 maart 2016
Burgemeester Bruls onthulde gistermiddag de vier meter brede herinneringsbank voor de in Nijmegen geboren verzetsheld Herman Bernard Wiardi Beckman.
Stichting Stuuf liet de bank ontwerpen ter herinnering aan Wiardi Beckman  en aan zijn strijd voor menselijkheid en recht. Stuuf was vanwege Wiardi Beckmans stijve bovenlip zijn bijnaam geworden. Stichting Stuuf werd opgericht in augustus 2014 om een blijvende herinnering aan Wiardi Beckman, aan oorlogsslachtoffers en aan het verzet, te realiseren. De bank is geplaatst aan de Batavierweg bij Het Vrouwendaal. De bank nodigt passanten uit om even plaats te nemen, stil te staan bij oorlogsgebeurtenissen en biedt een fraai uitzicht op de Waal en de Ooijpolder.

Totstandkoming herinneringsbank

Om de bank te kunnen realiseren heeft Stichting Stuuf sponsoren gezocht. Deze zijn gevonden in onder meer het Prins Bernhard Cultuurfonds, stichting democratie en media, Rabobank Nijmegen, Stedelijk Gymnasium Nijmegen en diverse particuliere bijdragen. De bank is ontworpen door kunstenaar Alphons ter Avest. Het onderstel van de bank, gebaseerd op tankblokkades, toont de agressie, haat en angst uit de oorlog. Het zitgedeelte, vriendelijk en rond, beeldt vrede, vrijheid en liefde uit. Voor de bank ligt een kei die beschikbaar is gesteld door museum Natzweiler-Struthof. In het voormalige concentratiekamp werd door gevangenen graniet gedolven. ‘Wiardi Beckman was een belangrijke vooroorlogse politicus en het Nederlandse bestuur, verblijvend in Engeland, wilde hem graag naar Engeland laten komen. Hij zou een grote rol kunnen spelen in het Nederlandse bestuur zodra Nederland bevrijd zou worden van de bezetter. Nergens in Nederland was er een monument voor Wiardi Beckman en omdat hij in Nijmegen geboren is vonden we het een mooi initiatief om hier, nabij zijn geboortehuis, een monument te realiseren. Een praktisch monument dat een gedachtegoed, een strijd voor menselijkheid en rechtvaardigheid, kan doorgeven aan volgende generaties’, aldus Wam Bless, penningmeester van Stichting Stuuf.

Onthulling herinneringsbank

Onder de aanwezigheid van een grote groep genodigden en geïnteresseerden sprak Bless de groep toe. Drie leerlingen van het stedelijk gymnasium, Gabriëlle van Tussenbroek, Anne Timmermans en Pjotr Koster lieten zelfgeschreven gedichten horen. De dochter van Wiardi Beckman hield een emotionele toespraak over haar vader en over de oorlogstijd. Nadat burgemeester Bruls zijn waardering uitsprak voor de totstandkoming van de herinneringsbank onthulde hij samen met Wiardi Beckmans dochter en de voorzitter van Stichting Stuuf, Harry Burgers, de herinneringsbank.

Wie was Herman Bernard Wiardi Beckman?

Wiardi Beckman werd op 4 februari 1904 aan de Batavierenweg in Nijmegen geboren. Hij studeerde aan het Stedelijk Gymnasium in Nijmegen. Zijn moeder beïnvloedde zijn politieke ideeën,  zij bracht hem bij het socialisme.  Op 18-jarige leeftijd werd hij lid van de Sociaaldemocratische Arbeiderspartij (SDAP). Hij studeerde op dat moment geschiedenis aan de universiteit van Leiden en was actief lid van het Leidsche studentencorps. Wiardi Beckman ging na zijn studie werken voor de krant Het Volk en groeide daar uit tot politiek hoofdredacteur. In 1937 werd hij lid van de Eerste Kamer en bij de legermobilisatie in 1939 meldde Wiardi Beckman zich aan bij het leger. Hij ging werken voor de persafdeling van de militaire inlichtingendienst en schreef mee aan de radiorede van generaal Winkelman. In deze rede, van 14 mei 1940, werd medegedeeld dat Nederland capituleerde.

Wiardi Beckman in de bezettingstijd

Tijdens de Duitse bezetting was Wiardi Beckman redactielid van, het illegale, Het Parool. Dit dagblad begon tijdens de bezetting als sociaaldemocratisch georiënteerd verzetsblad. Vanuit Engeland was in de zomer van 1941 het verzoek, van koningin Wilhelmina, aan onder meer Wiardi Beckman gekomen om naar Engeland te komen. Hij zou haar en het kabinet kunnen voorlichten over de toestand in het bezette Nederland. In de nacht van 17 op 18 januari 1942 werd hij, samen met verzetsstrijder en oprichter van Het Parool  Frans Goedhart, op het strand van Scheveningen bij een vluchtpoging naar Engeland opgepakt. Hij heeft de werkelijke reden van zijn poging naar Engeland te vertrekken kunnen verbloemen. Hierdoor hoefde hij niet voor de krijgsraad te verschijnen, toch werd hij als Engelandvaarder in oktober 1943 naar Natzweiler gezonden. Als gevolg van de in 1944 oprukkende geallieerden werd dit kamp geëvacueerd en moest hij naar het kamp in Dachau.
Daar, waar hij ook de verzetsstrijder Nico Rost ontmoette, overleed hij op 15 maart 1945 aan vlektyfus. Iets meer dan een maand later, op 29 april 1945, werd het concentratiekamp bevrijd door de Amerikanen. De panden aan de Batavierenweg zijn met het bombardement op Nijmegen in september 1944 vrijwel volledig verwoest. Thans staan hier diverse flatgebouwen. Beckman kreeg op 7 mei 1946 postuum het Verzetskruis 1940-1945, de erkenning voor mensen die zich actief bezighielden met het verzet tegen de Duitse bezetter, toegekend. Het wetenschappelijke bureau van de Partij van de Arbeid (PvdA) is naar hem vernoemd: Wiardi Beckman Stichting.
 

Dit bericht delen:

Advertenties